Młodych ludzi, chcących zawrzeć ślub kościelny czeka prawdziwy tor przeszkód, którego pokonanie wiąże się z załatwieniem mnóstwa formalności. Zanim wypowiemy sakramentalne “tak” przed ołtarzem musimy spełnić szereg warunków i skompletować kilka dokumentów.

Narzeczeni powinni zgłosić się 3 miesiące przed planowanym ślubem do parafii jednego z nich. Zgodnie z tradycją jest to najczęściej parafia przyszłej panny młodej. Należy przedstawić dowody osobiste oraz świadectwa chrztu, wystawione nie wcześniej niż przed trzema miesiącami. Można je uzyskać w kancelarii parafii w której chrzest miał miejsce. Świadectwo powinny zawierać także adnotacje o przystąpieniu do sakramentu bierzmowania. Wdowcy zobowiązani są przedstawić także kościelne akty zgonu nieżyjącego współmałżonka.

Ksiądz przeprowadza rozmowę z narzeczonymi – coś w rodzaju krótkiego wywiadu, mającego ustalić czy są stanu wolnego oraz czy nie istnieją przeszkody uniemożliwiające zawarcie małżeństwa kościelnego. A więc możemy się spodziewać pytań dot. min. zdrowia seksualnego. Z rozmowy tej sporządzany jest protokół przedślubny.

Małżeństwo konkordatowe niesie za sobą skutki urzędowe. W związku z tym przed ślubem, przyszła młoda para musi razem złożyć wizytę w Urzędu Stanu Cywilnego i uzyskać zaświadczenie stwierdzające brak okoliczności wyłączających zawarcie małżeństwa. Dodatkowo w urzędzie trzeba złożyć oświadczenie w sprawie nazwisk przyszłych małżonków i ich dzieci.

Narzeczeni zobowiązani są do odbycia trzech spotkań w parafialnej poradni rodzinnej. Nauki, prowadzone przez osoby świecka dotyczą przygotowania do życia w rodzinie. Dodatkowo należy wziąć udział w katechezach prowadzonych przez księdza, jednak narzeczeni posiadający ukończony w szkole średniej kurs przedmałżeński mogą być zwolnieni z tego obowiązku.

Przed ślubem w parafiach narzeczonych przez dwie niedzieli muszą być ogłaszane zapowiedzi. Prośbę o wygłoszeni zapowiedzi w innej parafii sporządza duszpasterz, który sporządza protokół przedślubny.

Kościół wymaga od narzeczonych dwukrotnego przystąpienia do sakramentu pokuty. Druga spowiedź powinna mieć miejsce na krótko przed ślubem. Fakt odbytej spowiedzi powinien być potwierdzony przez spowiednika podpisem na specjalnym zaświadczeniu.

Ślub można zawrzeć w dowolnej parafii – wymagane jest wtedy uzyskanie od proboszcza macierzystej parafii tzw. licencji. Wystawia się ją po ukończeniu katechez przedślubnych i wizytach w poradni rodzinnej oraz po wygłoszeniu zapowiedzi.

W umówionym terminie (zazwyczaj kilka minut przed ceremonią) młodzi stawiają się w kancelarii parafialnej wraz ze świadkami i podpisują akt zawarcia małżeństwa.

Praktykujący katolicy zawierają małżeństwo podczas Mszy świętej, jeśli pozwala na to organizacja liturgii w świątyni. W przeciwnym razie małżeństwo błogosławi się poza Mszą świętą, w obrzędzie połączonym z Komunią świętą. Nie dopuszcza się sprawowania obrzędów zawarcia małżeństwa poza świątynią.

Podsumowując, do zawarcia małżeństwa konkordatowego niezbędne będą następujące dokumenty

  • dowody osobiste,
  • metryki chrztu (nie starsze niż 3-miesięczne),
  • zaświadczenia o bierzmowaniu (o ile nie ma stosownej adnotacji na świadectwie chrztu),
  • zaświadczenie z Urzędu Stanu Cywilnego o braku okoliczności wykluczających zawarcie związku małżeńskiego,
  • potwierdzenie odbycia nauk przedmałżeńskich i spotkań w poradni rodzinnej,
  • zaświadczenie o wygłoszeniu zapowiedzi (o ile były głoszone w innej parafii),
  • zaświadczenia o odbyciu dwóch spowiedzi przedślubnych,
  • odpisy aktu urodzenia, które można pobrać tylko w USC właściwym ze względu na
    miejsce urodzenia.

Dodatkowo przydatne mogą okazać się świadectwa z Religii oraz ewentualne zaświadczenie o ukończeniu kursu przedmałżeńskiego

Źródło: Na podstawie Informacji dla narzeczonych katolików mieszkających w Polsce Archidiecezji Warszawskiej.

A tu jeszcze jedna porada:

Ślub konkordatowy

ślub konkordatowy to najczęstsze rozwiązanie. Od 1998 roku narzeczeni nie muszą już zawierać osobno ślubu cywilnego i kościelnego. Od tego momentu ślub konkordatowy jest jednocześnie aktem prawnym i ceremonią kościelną. Wszystkie osoby wyznania rzymsko-katolickiego mogą wziąć ślub konkordatowy i uniknąć zbędnych formalności związanych ze ślubem cywilnym. Dzięki temu zmniejszamy liczbę wizyt w Urzędzie Stanu Cywilnego (USC) do minimum. Oczywiście nadal istnieje możliwość zawarcia osobno ślubu cywilnego i kościelnego, ale takie przypadki należą do rzadkości.

Ślub konkordatowy, podobnie jak ślub kościelny zawierany jest zazwyczaj w parafii panny młodej lub jej wybranka. W przypadku wybrania innej parafii będziecie potrzebowali zgody od proboszczów ze swoich parafii. Taki dokument nazywany jest “licencją”.

Ślub konkordatowy – wizyta w kancelarii parafialnej – Etap 1

Pierwszy krok to wizyta w kancelarii parafialnej, w której odbędzie się ślub. Wybierzcie się tam w okresie od 6 do 3 miesięcy przed ślubem. Weźcie ze sobą:

  • świadectwa bierzmowania narzeczonych (otrzymacie je w swoich kancelariach parafialnych; dokumenty ważne są przez 3 miesiące)
  • świadectwa chrztu narzeczonych (otrzymacie je w swoich kancelariach parafialnych; dokumenty ważne są przez 3 miesiące)
  • zaświadczenie o uczestnictwie i ukończeniu kursu przedmałżeńskiego i spotkań w poradni rodzinnej (można donieść w późniejszym terminie)
  • dowody osobiste

Urzędnik kościelny na podstawie zgromadzonych kompletów dokumentów sporządzi protokół przedślubny oraz rozpisze zapowiedzi przedślubne. Zapowiedzi są wygłaszane przez 2 tygodnie w parafii panny młodej oraz pana młodego. Niestety, to do Was należy obowiązek poinformowania swojej parafii o planowanym ślubie i prośba o wygłoszenie zapowiedzi (nie uczyni tego za Was parafia, w której bierzecie ślub).

Ślub konkordatowy – zgłoszenie do USC – Etap 2

Na mniej niż 3 miesiące przed ślubem należy zgłosić się do USC. Musicie mieć ze sobą:

  • dowody osobiste
  • skrócone odpisy aktów urodzenia
  • wdowiec/wdowa musi przynieść akt zgonu współmałżonka

W USC odpowiecie na kilka formalnych pytań, do których nie musicie się przygotowywać. Jedyne co powinniście ustalić przed wizytą, to nazwisko jakie przyjmie żona po zawarciu związku, gdyż będziecie musieli je podać urzędnikowi.

Na tej podstawie USC wyda zaświadczenie o braku okoliczności wykluczających zawarcie małżeństwa. Zaświadczenie te jest ważne tylko przez 3 miesiące (więc ślub musi się odbyć w następnych 3 miesiącach).

Jeszcze raz do kancelarii parafialnej – Etap 3

Gdy już będziecie mieli zaświadczenie z USC udacie się powrotem do kancelarii parafialnej, w której bierzecie ślub (w zależności od kancelarii parafialnej udajcie się tam od tygodnia do dnia poprzedzającego ślub). Dokumenty, które musicie przynieść to:

  • zaświadczenie o braku okoliczności wykluczających zawarcie małżeństwa (dokument z USC)
  • zaświadczenie o uczestnictwie i ukończeniu kursu przedmałżeńskiego i spotkań w poradni rodzinnej (o ile jeszcze tego nie dostarczyliście)
  • potwierdzenie o odczytaniu zapowiedzi w parafiach narzeczonych

Tuż przed ślubem konkordatowym – Etap 4

Tuż przed ślubem:

  • przynieście do kancelarii zaświadczenia o odbytych spowiedziach przedślubnych
  • w dniu ślubu podpiszecie zgodę na skutki cywilno-prawne małżeństwa konkordatowego; stosowne dokumenty podpisują także świadkowie oraz duchowny

Formalności po ślubie konkordatowym – Etap 5

Po ślubie, w ciągu 5 dni od daty zawarcia małżeństwa Kościół ma obowiązek przesłać komplet dokumentów do USC. Ten zaś sporządza akt ślubu. Jeżeli wszystko odbędzie się bez przeszkód, po 2 tygodniach możecie udać się do USC po odbiór skróconych aktów małżeństwa.

Opłaty:

  • opłata skarbowa – 80 złoty
  • opłata za podanie do ślubu konkordatowego – 5 złotych
  • odpis skrócony – za czwarty 10 zł; pierwsze trzy są bezpłatne
  • odpis zupełny – 20 złotych
  • opłaty w kościele – co ‘łaska’ (zazwyczaj ‘co łaska’ zdecydowanie przewyższa pozostałe opłaty)

Ślub cywilny

Do 1998 roku ślub cywilny był obowiązkowy, aby związek młodej pary stał się ważny z punktu widzenia prawa. Od czasu porozumienia pomiędzy Stolicą Apostolską, a państwem polskim, narzeczeni mogą wziąć ślub konkordatowy (połączenie ślubu cywilnego z kościelnym).

Ślub cywilny jest najważniejszy z punktu widzenia prawa. Związek taki uznawany jest przez wszystkie organy administracyjne i urzędy.

Ślub cywilny możecie wziąć w każdym urzędzie w całej Polsce. Nie obowiązuje już rejonizacja, która wymagała kiedyś udanie się do najbliższego USC. W odróżnieniu od ślubu kościelnego i konkordatowego wszystkie formalności możecie załatwić w krótkim czasie.

Na co najmniej 31 dni przed planowaną datą zawarcia związku małżeńskiego udajcie się razem do wybranego USC. W USC odpowiecie na kilka formalnych pytań, by urzędnik stwierdził brak przeszkód do zawarcia związku małżeńskiego. W urzędzie także zdecydujecie jakie nazwisko po ślubie przyjmie żona oraz w przyszłości, wasze dzieci.

Dokumenty potrzebne do ślubu cywilnego

W zależności od swojego stanu cywilnego powinieneś wziąć:

Panna / Kawaler

  • dowód osobisty
  • skrócony odpis aktu urodzenia

Rozwódka / Rozwodnik

  • dowód osobisty
  • skrócony odpis aktu urodzenia
  • skrócony odpis aktu małżeństwa (z konieczną adnotacją o rozwodzie lub sentencją rozwodu)

 Wdowa / Wdowiec

  • dowód osobisty
  • skrócony odpis aktu urodzenia
  • skrócony odpis aktu zgonu byłego małżonka

Kobieta nieletnia, pomiędzy 16-tym a 18-tym rokiem życia

  • pisemne zapewnienie o nieistnieniu okoliczności wykluczających zawarcie małżeństwa
  • skrócony odpis aktu urodzenia
  • postanowienie sądu rodzinnego, które zezwala na małżeństwo

Cudzoziemcy

  • odpis aktu urodzenia wraz z tłumaczeniem wykonanym przez tłumacza przysięgłego
  • zaświadczenie o zdolności prawnej do zawarcia małżeństwa wydane przez właściwy organ w kraju cudzoziemca lub przedstawicielstwo dyplomatyczne lub postanowienie sądu rejonowego zwalniające od obowiązku przedłożenia zaświadczenia o zdolności prawnej
  • postanowienie sądu rodzinnego zezwalające na ślub. Jednak są kraje, które nie wydają tego rodzaju poświadczeń (np. USA). W takim wypadku obywatel USA jest zmuszony do zwrócenia się do polskiego sądu rodzinnego o zgodę na ślub bez zaświadczenia. Na taką zgodę czeka się około 2-3 miesięcy. Następnie dokument musi być przetłumaczony przez tłumacza przysięgłego
  • paszport

Na ceremonię zawarcia związku małżeńskiego musicie przyjść wraz ze świadkami na około 30 minut przed uroczystością. Sama uroczystość trwa tylko 15 minut. Urzędnik wygłasza mowę, a Wy powtarzacie słowa przysięgi. Na koniec podpisujecie akt małżeństwa i zakładacie sobie nawzajem obrączki.

W dniu ślubu para może odebrać odpisy aktu ślubu.

Słowa wymawiane w Urzędzie Stanu Cywilnego (USC) różnią się od tych wypowiadanych w kościele. Podobnie jak w przypadku tekstu przysięgi kościelnej, nie musicie uczyć się słów na pamięć. Będziecie je powtarzać za Urzędnikiem Stanu Cywilnego.

Przysięga w Urzędzie Stanu Cywilnego

Zaczyna Pan Młody:

“Świadomy praw i obowiązków wynikających z założenia rodziny, uroczyście oświadczam, że wstępuję w związek małżeński z (imię Panny Młodej) i przyrzekam, że uczynię wszystko, aby nasze małżeństwo było zgodne, szczęśliwe i trwałe.”

Po Panu Młodym te same słowa powtarza Panna Młoda:

“Świadoma praw i obowiązków wynikających z założenia rodziny, uroczyście oświadczam, że wstępuję w związek małżeński z (imię Pana Młodego) i przyrzekam, że uczynię wszystko, aby nasze małżeństwo było zgodne, szczęśliwe i trwałe.”

Nie obawiajcie się wpadek. Jeżeli wierzyć przesądom to przyniesie Wam to szczęście.

Tekst Urzędnika Stanu Cywilnego

Po wygłoszeniu tekstów przysięgi ślubnej, urzędnik stanu cywilnego ogłasza:

Wobec zgodnego oświadczenia obu stron, złożonego w obecności świadków, oświadczam, że Związek Małżeński Pani(…) i Pana (…) został zawarty zgodnie z przepisami. Jako symbol łączącego Państwa związku wymieńcie proszę obrączki.

Dokumentem, który stwierdza fakt zawarcia Związku Małżeńskiego jest Akt Małżeństwa sporządzony w Księdze Małżeństw pod nr … proszę Państwa o podpisanie tego aktu.

Cała ceremonia trwa około 15 minut. Na koniec podpisujecie dokumenty.